Gành đá Hòa Thắng
Nhắc đến Phú Yên, người ta thường hay nghĩ đến kì quan Gành Đá Dĩa, địa danh đã quá nổi tiếng ở biển xã An Ninh Đông, Tuy An, Phú Yên. Nhưng ít ai biết ở Phú Yên cũng có một gành đá không kém phần độc đáo nhưng điều đặc biệt là nằm trên cạn và giữa đồng bằng trù phú, giữa những đồng lúa xanh ngát đó là gành đá Hòa Thắng, huyện Phú Hoà, Phú Yên
Từ trung tâm thành phố Tuy Hoà, men theo quốc lộ 25 về hướng tây chừng 8km. Hai bên đường là những cánh đồng lúa xanh ngắt, làm lòng ta cảm thấy bình an đến lạ. Nhìn về phía tay phải, giữa những cánh đồng xanh ngát. Trông thật mênh mông, nổi lên một gành đá sừng sững; mọc thẳng đứng; trải dài một vùng rộng lớn.
Gành Đá có năm dãy đá lớn nên còn có tên gọi là Ngũ Thạch Sơn gồm: Gành Miễu; Gành Dung; Gành Quan; Gành Quýt; Gành Bồ. Trong đó Gành Bồ là mảng cao nhất khoảng 18m và rộng 50m. Gành nhỏ nhất là gành quan, cao tầm 15m, dài khoảng 30m.
Theo dân gian địa phương, đây là chứng tích của quá trình dời núi của các vị thần ngày xưa, theo tương truyền nơi này khi xưa là vùng đầm lầy trũng thấp, nơi thú dữ trú ngụ, lũ lụt xảy ra triền miên gây tai hoạ cho dân chúng, trời đã sai người khổng lồ, gánh núi lấp những vùng trũng, trong quá trình làm, người khổng lồ làm rơi vãi những mảnh đá nên tạo lên một gành đá hung vĩ như ngày hôm nay. Nhưng truyền thuyết vẫn là truyền thuyết.
Còn theo các nhà khoa học, lúc xa xưa nơi đây là biển cả, và dưới dự bào mòn của sóng gió sau hàng vạn năm nên Gành Đá Hoà Thắng có hình thủ trở nên độc đáo vậy. do sự biến đổi của thềm lục địa, phù sa Sông Ba bồi đắp, tạo nên vùng đất ngày nay, để lại gành đá như một chứng tích về giai đoạn địa chất xa xưa
Từ các góc nhìn của người dân. Gành Đá Hòa Thắng được ví von theo nhiều liên tưởng khác nhau như hòn non bộ giữa những cánh đồng bao la hay được ví như hoá thạch của loài rồng
Nếu được ngắm Gành Đá Hòa Thắng vào một sớm bình minh. Khi màn sương giăng còn chưa tan, du khách sẽ thấy Gành Đá hiện lên rất huyền ảo, sinh động. Còn vào lúc hoàng hôn, khi ánh chiều tà bắt đầu hạ thì gành đá trở nên bình yên đến lạ; ánh nắng dần tắt sau những mảnh núi đá tạo không gian rất ma mị
Và gành đá cũng đã được tỉnh cấp bằng chứng nhận “di tích danh lam thắng cảnh”. Đây cũng là nơi thú vị để du khách đến check in khi tới mảnh “ đất hoa vàng trên cỏ xanh”
